26 Nisan 2024 Cuma

Akla Gelenler, YZ

--> GPT'ler çağında kendi aralarında yarışan GPT'ler var. Şimdilik YZ'nin nasıl bir dönüşüm yaratacağının farkına varmak istemeyen ya da kabul etmeyen kesim sayısı fazla. İşin içinde olanlar ve bunlarla çalışanlar bunun sadece bir tür kolaylık olmadığını bilirler. (26.04.2024; 16.14)

--> YZ yorulmaz, insan yorulur. Aynı anda bir çok iş yapabilir, insanın prefrontal korteksi aynı anda birçok işi en azından verimli bir biçimde yapamaz. (26.04.2024; 16.13)

--> Yapay sinir ağlarına dayanan derin öğrenme ve çeşitlerinin "kapalı kutu" olduğu söylenir. Doğru, bu cümleyi yazarken de beynimde neler olduğunu bilmiyorum, bir fikrim var ama tam olarak bilmiyorum. İnsan zekası da kapalı kutu. Zeka belki de hep böyleydi ve hep böyle kalacak, bilmiyoruz. (29.03.2024; 17.24)

28 Mart 2024 Perşembe

Bir Yapay Zeka Dilbilimi'nden Söz Edebiliriz...

 --> Evet, üretken modeller (GPT'ler) için artık farklı bir dilbilim alanının doğmaya başladığını söyleyebiliriz. Ürettikleri dil ve içerik her türlü incelemeye açık.

--> İsteme dayalı, birçok metin içeriği üreten bu modeller trilyona varan parametreleriyle içerik yanında tarz ya da stil de üretebiliyorlar. Bu, bambaşka bir noktada olduğumuzu ve paradigma açısından bir dönüm noktasına geldiğimizi gösteriyor.

--> GPT'ler papağan değildir. Aynı oturumda aynı kişinin aynı istemine ya da sorusuna bile farklı yanıtlar verirler. İçerikleri özgündür, içeriği bir kaynaktan olduğu gibi önünüze getirmezler. Dil modeli oldukları için en iyi yaptıkları iş, dille ilgili her türlü üretim ve analizdir.

--> Önümüzdeki bir kaç yıl içinde metin tabanlı YZ'lerin daha çok kullanılacağını göreceğiz. 

25 Mart 2024 Pazartesi

Dil Modeline Dayalı Zeka

--> 18 Mart 2024'te Nvidia'nın duyurduğu yeni çip, işin içinde olan ve YZ teknolojilerini yakından takip edenler için kuşkusuz değişmekte/dönüşmekte olanın gelecekte nasıl bir duruma evrileceğinin de başlangıç noktası konumunda. Donanım bakımından hesaplama ve işlem kısıtının sonu gelmiş gibi görünüyor.

--> Gelecekte neler olabilir? Kesin olan şu: Mevcut metin üretim ve yayımlama süreçleri mevcut olmayacak. ChatGPT ve diğer dil modeli teknolojileri şu haliyle bile bir insanın ömrünce göremeyeceği (bir insandan daha çok insan sayısı diyelim) kadar metin ve metin türüyle eğitilmiş durumda. Bu da milyonlarca metnin trilyonlarca parametresiyle daha önce üretilmemiş cümle ya da ifadelerin üretilme olasılığının hiç olmadığı kadar olası olduğunu gösterir. Bu, özellikle kurmaca metinler açısından son derece gerçek bir durum. 

---> GPT teknolojisi, DDİ'de çok zorlanılan anlam-bağlam ikilisinin çözümünü mümkün kıldı. Anlamda belirsizlik çözümü bugün neredeyse sıradan bir iş biçimini almış durumda. Her gün bu zeka türüyle haşır neşir olanlar ve özellikle dilbilimcilerin testleri (kendimden biliyorum) bugün bile çok yetenekli bir platformla karşı karşıya olduğumuzu gösteriyor. 

--> Karşımızdak teknoloji basit bir "sohbet" yazılımı olmamasının ötesinde veri analitiğinde de kullanılan devasa bir platform. 

--> GPT'ler, bir dil modeli olduğundan yapabilecekleri en iyi işler dille, metinle ilgili çözümlemeler; dönüştürümler, yeniden ifadelemeler ve diğer yetenekler. 

--> GPT'leri etkili ve verimli kullanabilmenin temelinde sözcüklerle algoritmik düşünme becerisi var.
Sosyal medyanın sonsuz sayfa özelliğine ve görselliğine alışmış bir zihnin, statik bir platform üzerinde sözcüklerle etkileşim kurması zor olacaktır elbette. Soru sorma, soruyu ayrıntılandırma, sonuç bekleme, yeninden değerlendirme, düzeltme, farklı açıdan yeniden açımlama isteme vb. bir tür "istem organizasyonu"nu gerekli kılıyor. Kısacası; sözcüklerle bir şeyleri yapmak, yaptırmak ve üretmek önemli bir beceri olarak gelecekte daha çok karşımıza çıkacak.